Gelezen boeken in december 2022

Ben ik gewoon alwéér het boek vergeten op te nemen dat ik vorige maand ook al vergeten was, namelijk Duizend-en-een nachtmerries van Rodaan Al Galidi. Dat was ook niet heel memorabel (jammer, want van zijn boek Hoe ik talent voor het leven kreeg ben ik wél fan), dus ik sla ‘m gewoon over.

In december las ik lekker veel en diverse dingen: twee romans, twee gedichtenbundels, een waargebeurd verhaal, een Young Adult boek, een non-fictie boek en een… ja wat is het, een boek met mooie citaten.

Matt Haig – Het troostboek

Dit boek had het maximale aantal verleningen (3x) bereikt, dus toen moest ik het weer inleveren bij de bieb, maar ik ga het opnieuw lenen. Dat geeft wel aan dat ik het de moeite waard vond.

Het zijn allemaal verzamelde quotes van/door Matt Haig, die in het verleden depressief was. Onder andere deze quotes hielpen hem toen en boden steun en, zoals de titel al zegt, troost. Sommige vond ik te zweverig, andere niet mijn smaak, maar er zitten echt pareltjes tussen. Matt Haig herinnert je eraan dat je niet alleen bent als het bestaan soms zwaar voelt, en dat er altijd hoop is, zelfs als die ver weg lijkt. Het troostboek: comfortfood in boekvorm.

Julie Otsuka – De zwemmers

De kaft zei dat dit een verhaal was over een vrouw met dementie. In het eerste gedeelte is dat echter bijzaak – daar gaat het alleen maar over zwemmers. Veel zwemmers, in een zwembad waar een mysterieuze barst ontstaat. Dit gedeelte vond ik best grappig.

En daarna zoomt het verhaal dus in op die ene vrouw, Alice, die telkens meer vergeet. Dit proces is vrij objectief maar tegelijkertijd schrijnend omschreven – ik vond het erg mooi. Een aanrader voor wie boeken met als thema dementie wil lezen (lees dan trouwens ook meteen Verpleegthuis van Teun Toebes).

Akwasi – Laten we het er maar niet over hebben (gedichten)

Akwasi voelt zich – net als menig donker persoon in Nederland, gok ik zo – soms gediscrimineerd. Niet alleen als het over Piet gaat, maar ook in andere, meer alledaagse situaties.

Waar andere mensen het niet over willen hebben, omdat het pijnlijk of ongemakkelijk is, daar wil hij het in zijn gedichten juist wél over hebben. De gedichten zijn weinig subtiel, maar dat past ook bij ze. Ik vond het niet echt hoogstaande poëzie, maar wel verfrissend dat hij deze vorm koos om een aanklacht te doen (want dat is toch waar het op neerkomt).

Marilse Eerkens – Als ze maar gelukkig worden

Mwa. Ik was hier niet weg van. De insteek is interessant: willen dat je kinderen ‘gewoon gelukkig’ worden is niet genoeg, want mensen kunnen gelukkig en tegelijkertijd bijvoorbeeld ook asociaal of totaal niet empathisch zijn, of helemaal geen kritische denkers, en dat wil toch niemand?

Ik in elk geval niet. En psycholoog en schrijfster Marilse Eerkens ook niet. In dit boek roept ze ouders op om na te denken over het doel van onze opvoeding aan de hand van vijf opvoeddoelen. Hier haakte ik een beetje af. Ja, ik ben het ermee eens dat je als ouder naar méér dan ‘slechts’ gelukkige kinderen zou moeten of willen streven, maar ik vond de toon iets te belerend. Wat het voor mij leuker had gemaakt, was als er voorbeelden uit het echte leven gebruikt waren. Eerkens verwijst wel naar de opvoeding van haar eigen kinderen, maar slechts sporadisch. Daardoor blijft het vooral een heel theoretisch boek.

Annemarie Haverkamp – Dolgelukkig zijn wij

Alle ouders zijn dolgelukkig wanneer hun kindje geboren wordt. Tenzij… dat kind meervoudig gehandicapt blijkt te zijn en misschien wel beter helemaal niet geboren had kunnen worden?

Dat overkwam Annemarie Haverkamp en haar man Bart. Zij kregen zoon Job, die een zeer zeldzame chromosoomafwijking bleek te hebben. Als Annemarie en Bart openlijk hun twijfels uitspreken over medisch ingrijpen en de kwaliteit van het leven dat hun zoon te wachten staat, lopen de spanningen hoog op. Wie heeft het recht te beslissen over de toekomst van het jonge gezin: de dokters of de ouders? En, hoe nu verder?

Een realistisch, eerlijk en confronterend boek over een heel zwaar onderwerp, dat Annemarie Haverkamp dapper vertelt.

Jonathan van het Reve – Fidelio leeft nog

Twee gemaskerde mannen dringen de redactie van het satirische programma Fidelio binnen en schieten alle veertien redactieleden dood. Er is maar één overlevende: Fidelio zelf, de presentator.

Met overduidelijke verwijzingen naar Charlie Hebdo, begon dit boek sterk. Wie er achter de aanslag zat of waarom juist Fidelio als enige overleefde, is onduidelijk. De satire die maar doorgaat – ondanks, of juist dankzij – de tragische gebeurtenis is ook best grappig.

Maar, nu komt de maar: uiteindelijk vond ik dit een erg puberaal boek. Veel gescheld dat geen doel dient, een verhaallijn die nergens heen lijkt te gaan maar uiteindelijk leidt tot een absurd einde. Nee, ik zou dit niet aanraden.

Peter Swanborn – Tot ook ik verwaai (gedichten)

Ik vond dit toevallig in de kringloopwinkel naast mijn werk, waar ik in mijn tussenuren soms doorheen struin. Het leek me wel wat voor mijn 4 havo klas (dat was het ook). Gedichten die niet te moeilijk, maar ook niet te makkelijk zijn. Precies goed voor onervaren, beginnende poëzielezers.

Het thema is – alweer – dementie. De schrijver (beter gezegd: het lyrisch ik) schrijft over zijn moeder en haar aftakeling. Ik vind hier echt mooie gedichten in staan en zou het zeker aanraden om cadeau te doen aan iemand die bijvoorbeeld een (groot)ouder heeft die dement (aan het worden) is. Ik zal een gedicht hieronder citeren:

NAAM

Ik zie hoe ze mij negeert, nauwlettend
vanuit ooghoeken volgt, zich afvraagt
wat of waarom die man in haar huis.

Toch vraagt ze niet wie ik ben, waarom
ik kasten open, jassen lucht, ongevraagd
post opruim, schoonmaak, thee zet.

Ben ik een dokter, een klusjesman, een
zoon misschien? Ze spreekt me aan met u,
je weet maar nooit, en glimlacht beleefd.

Ik speel mee, alstublieft mevrouw, uw thee
en schrik als ze vraagt wie dat is, die foto
die vrouw met een kind op de arm.

Daniëlle Bakhuis – De laatste uren van Josephine Donkers (Young Adult)

Met mijn leerlingen (weer 4 havo) las ik het korte verhaal De Virgin van Daniëlle Bakhuis. Dat vond ik best goed (zij ook). Origineel, spannend, maar niet op een standaard manier. Op de bestellijst zette ik dus meer boeken van Bakhuis.

En toen had de bieb uitverkoop van afgeschreven boeken (mijn lievelings!) en zag ik deze short story in een bak liggen. Voor het symbolische bedrag van € 1! Ik nam hem dus meteen mee. En las hem in een uur uit.

Ik blijf erbij: ik vind Bakhuis een goede Young Adult schrijfster. Haar verhalen en boeken hebben een zekere gelaagdheid, wat ze interessanter maakt dan de meer doorsnee Young Adult boeken. Ook dit boek zit bijzonder in elkaar, de chronologie loopt helemaal door de war. Als lezer reconstrueer je de dood van Josephine Donkers en leer je meer over haar laatste uren uit de verhalen van haar twee vriendinnen met wie ze op vakantie was.

Maar wie van hen spreekt de waarheid? Het einde zag ik echt niet aankomen. Pluspunten voor Bakhuis!

Benieuwd wat ik nog meer gelezen heb? Nou, onder andere deze boeken (klik op het plaatje op naar de betreffende blog te gaan):