Pieter Pot. Een potje gelukzalig boodschappen doen (duurzaam en verpakkingsvrij).

^{*Foto’s door Ayla Maagdenberg}

Zelden ben ik zo enthousiast over een initiatief of fenomeen als hierover. Ja, ik ben ook heel erg enthousiast over de bieb ;-), maar dat is geen (relatief) nieuw fenomeen. Pieter Pot wel.

Wat is Pieter Pot?

Een online, verpakkingsvrije supermarkt, die je boodschappen in glazen potten thuisbezorgt. Je betaalt voor het product + statiegeld voor de pot. Als je pot leeg is, lever je hem weer in, krijg je je statiegeld terug en bestel je opnieuw. Een mooi en duurzaam circulair proces dus, want elke pot kan (in tegenstelling tot een plastic verpakking uit de supermarkt) heel vaak hergebruikt worden. In de woorden van Pieter Pot zelf:

Iedereen houdt van boodschappen. Niemand houdt van afval. Toch zitten de meeste producten in onze voorraadkast in plastic werpverpakkingen. In totaal kopen we in Nederland 26 miljard plastic voedselverpakkingen per jaar, bijna 3.300 per huishouden. Dat is nergens voor nodig. Pieter Pot is op een missie om boodschappen verpakkingsvrij te maken.

Nu ben ik al een tijdje bezig met minder verpakkingen (proberen te) kopen. Dat is soms echt nog niet zo makkelijk. Als je erop let, zul je zien hoe ontzettend veel producten in plastic verpakt zitten. En het meeste daarvan verdwijnt binnen een halfuur na aankoop in de prullenbak! Enorm zonde, niet alleen voor het milieu.

Voor sommige boodschappen heb ik een structurele oplossing gevonden. Groente en fruit koop ik op de markt, net als brood en kaas. Ik neem dat mee in herbruikbare stoffen zakjes, en de kaas in bijenwasdoeken. Er zijn op de markt ook bepaalde producten die ik in mijn eigen glazen potjes meeneem die ik steeds opnieuw laat vullen (bijvoorbeeld met hummus, tapenade, olijven, mozzarella, tzatziki). Biologische yoghurt koop ik bij Marqt in glazen potten met statiegeld. Het liefst zou ik al mijn houdbare boodschappen zelf tappen, maar helaas zijn de fysieke winkels waar dat kan dun bezaaid en niet bepaald vlakbij. Een deel van mijn boodschappen doe ik daarom nog steeds bij de ‘gewone’ supermarkt, waarbij ik dan wel een papieren of glazen verpakking verkies boven plastic.

Toen ik voor het eerst van Pieter Pot hoorde, was ik meteen razend enthousiast. Helaas voor mij was – en is – er een vrij lange wachtlijst. Ik was nummer 5016 en heb ongeveer 4 maanden moeten wachten tot ik aan de beurt was. Ik weet niet hoeveel mensen er nu op de wachtlijst staan, maar ik weet wel dat ze bezig zijn aan een (snelle) inhaalslag, dus de kans is groot dat je helemaal niet zo lang hoeft te wachten als je nummer doet vermoeden.

Wat kun je er allemaal kopen?

Steeds meer, want het assortiment blijft uitgebreid worden. De producten zijn onderverdeeld in categorieën zoals bijvoorbeeld Ontbijtgranen & beleg, Snacks of Huishoudelijke artikelen. Een voorbeeldje van die eerste categorie:

De voordelen

Nou, heb je even? Kort samengevat zijn dit voor mij de grootste voordelen:

• Het is duurzaam, beter voor het milieu.
• Je verspilt minder voedsel omdat je precies uit een pot kunt halen wat je nodig hebt.
• Het kost minder tijd dan boodschappen doen in een fysieke winkel.
• Je krijgt keurig van tevoren bericht wanneer ze komen, dus je hoeft er maximaal 1 uurtje voor thuis te blijven.
• De glazen potten staan veel mooier in je keuken dan allemaal plastic zakken.
• Je maakt kennis met producten die je anders misschien niet tegen zou komen. Het duurzaamheidsideaal van Pieter Pot gaat verder dan alleen de glazen potten, ze kiezen ook bewust voor bepaalde biologische of eerlijke producten zoals het wc-papier van The Good Roll. 50% van hun nettowinst gaat naar de bouw van toiletten in Afrikaanse landen. Zo’n rol is dan dus wel duurder dan een ‘gewone’ rol (namelijk € 0,95 per rol), maar dat vind ik het persoonlijk dubbel en dwars waard.

De nadelen

Er zijn ook nadelen. Voor mij wegen die bij lange na niet op tegen de voordelen, maar voor de volledigheid en eerlijkheid (transparantie hebben ze bij Pieter Pot zelf trouwens ook hoog in het vaandel staan!) komen ze hier:

• Boodschappen worden gratis bezorgd vanaf € 50. Dat bedrag is niet altijd makkelijk te ‘halen’ zonder voorraad bij te bestellen. Dit kun je trouwens (deels) oplossen door samen met iemand anders te bestellen die dichtbij je woont.
• Ruimte. Vervolgens moet je al die potten wel ergens kwijt kunnen. Ik weet niet hoe groot jullie keuken is, maar mogelijk moet je extra plaats maken voor de potten. Hetzelfde geldt voor de lege potten, die bij ons op zolder staan.
• Sommige producten zijn duurder dan in de supermarkt (zie ook het wc-papier voorbeeld hierboven). De braam-vlierbloesem jam bijvoorbeeld kost € 3,95. Maar die is dan ook wel gemaakt van producten die anders verspild zouden worden omdat ze niet aan het perfecte plaatje voldoen. Ooit las ik de zin ‘biologische producten zijn niet te duur, de rest is te goedkoop‘. Een goede eye-opener. Sommige producten lijken trouwens ook duur, maar als je ziet in wat voor hoeveelheden ze komen valt het wel weer mee.
• De eerste keren komt er een redelijk groot bedrag bovenop voor het statiegeld. Dat vergt dus een eenmalige investering, want wanneer je eenmaal ook lege potten gaat inleveren dan krijg je dat bedrag natuurlijk weer terug.

Het lijkt nu of er ongeveer evenveel voor- als nadelen aan zitten, maar ik hoop dat het duidelijk is dat de nadelen voor mij absoluut niet opwegen tegen de voordelen. Daarom heb ik bij de nadelen ook mogelijke oplossingen of verklaringen gegeven.

Al met al vind ik Pieter Pot een fantastisch initiatief en een fijne, eerlijke manier van boodschappen doen die mij mooie potten, minder voedselverspilling én een goed geweten oplevert. Het enige wat ik jammer vind, is dat ik dit niet al honderd jaar bestaat.

Ik kan intens gelukkig worden als ik door de supermarkt loop en naar alle plastic verpakkingen om bijvoorbeeld pasta en rijst kijk en me realiseer dat ik die nooit meer hoef te kopen. En dat allemaal dankzij Pieter Pot. Ik wil nooit meer anders!