
Stelling: een beloningskalender is een handig hulpmiddel
Tja, hier heb ik verschillende ervaringen mee. Voor een groot gedeelte werkt het. Toen Vicky zonder speen moest gaan slapen, toen Kobe zindelijk moest worden en ik kan nog wel even doorgaan. Wat ik deed? Een aftel/beloonkalender op de koelkast, met 10 bolletjes. Als alle 10 de bolletjes gevuld waren met een stempel, kregen Kobe en Vicky een kleinigheidje voor hetgeen ze gepresteerd hadden. Bij alle twee werkt dit als een malle. Totdat Kobe na de 10 stempels opeens weer vroeg:
Mama, krijg ik dan weer een cadeautje?
Shit, daar ging mijn tactiek. In mijn beleving kwam de ‘actie’ (bij Kobe het billen vegen) na 10 keer zelf doen zo in zijn systeem te zitten dat hij het goed kon en ook wilde gaan doen. Maar dit bleek dus even mis te gaan. Maar negen van de tien keren dat ik de kalender heb gebruikt, werkt het wél…
Het punt van zo’n kalender is dus ook helemaal niet het cadeau, en ook niet het tellen van alle 10 de keren. Het gaat erom dat ze het dus zo vaak doen dat ze het kúnnen of, hopelijk, zelfs leuk gaan vinden.. En dat je daar dan eenmaal (niet vaker) motivational products (cadeaus) bij moet regelen.. Tja 🙂 Ik vind zeker dat zo’n belongskalender een handig hulpmiddel is, dus YES op deze stelling.
Ik hoorde van een vriendin, die overigens net als ik veel opvoedboeken en dergelijke leest, dat een beloningskalender eigenlijk niet zo’n goed idee is. Waarom weet ik niet, maar ik gok zo dat het belangrijkste tegenargument – en daar heeft Frederiek het ook al over gehad – is dat het de extrinsieke motivatie prikkelt, en niet de intrinsieke. Een kind gaat het gewenste gedrag dan dus vertonen omdat hij een kadootje wil, niet omdat het echt ‘uit zichzelf’ komt. En dat laatste wil je idealiter dus wel.
In mijn werk als docent loop ik natuurlijk vrijwel dagelijks tegen dit hele motivatie-vraagstuk aan. Mijn mening? Natuurlijk is intrinsieke motivatie beter en moet je daar als eerste op inzetten, maar in sommige gevallen werkt dat gewoon niet. Sommige leerlingen gaan pas serieus aan het werk als ze weten dat er een toets volgt – mijn driejarige ging pas frequenter doorslapen toen hij doorhad dat hij een sticker mocht plakken (het hele kadootje boeit hem volgens mij niet eens zo veel, hij vindt alleen al die sticker een feestje…).
En, in het geval van Noël, denk ik alleen maar: tel uit je winst. Na 3,5 jaar zelden doorgeslapen te hebben, zou ik hem desnoods met snoepjes omkopen als dat zou werken… Wel denk ik dat zo’n kalender zijn kracht en functie verliest als je hem te vaak inzet. We hebben hem voor beide jongens tot nu toe 1 keer gebruikt (bij het zindelijk worden), en dit is dus de tweede keer bij Noël. Een overtuigende YES op de stelling van een blije moeder die tegenwoordig veel uitgeruster is!
Andere stellingen waarover wij onze mening gegeven hebben: