Het hechtingsproces met een huilbaby. Een terugblik na drie jaar.

Soms voelt het alsof ik het moeilijker vind een band te krijgen/op te bouwen met Noël dan met Elia. De liefde voor hem is geenszins minder, maar het gevoel is toch anders, alsof we elkaar iets minder goed aanvoelen of begrijpen. Ik dacht tot nu toe steeds dat dat kwam omdat we heel verschillend zijn, terwijl Elia innerlijk veel meer op mij lijkt. En dat kan er natuurlijk goed mee te maken hebben.

Maar onlangs dacht ik: ik denk dat het feit dat Noël een huilbaby was hier ook mee te maken heeft. Sterker nog: ik kan me haast niet voorstellen dat dat ook bij het hechtingsproces zijn sporen heeft nagelaten.

Hoe verloopt het hechtingsproces?

Daar zijn boeken over vol geschreven. Aangezien het niet mijn doel is hier een wetenschappelijk stuk van te maken, volsta ik met een citaat van de site Gedragsproblemen-kinderen:

‘In de eerste maanden vindt er matching plaats tussen ouder en kind. De ouder kan goed reageren op de slaap-, waak- en voedingsritmen en kan goed omgaan met de voorkeuren van het kind. Ook het oefenen en succesvol afhandelen van troostprocedures is belangrijk. Omdat het kind en de ouder er voor elkaar zijn ontstaat er een zogenaamde emotionele beschikbaarheid. De ouder is in staat om goed te reageren op de behoeften van het kind.’

Een grote blauwe wolk

Denk ik aan mijn eerste maanden met mijn oudste zoon, dan verliep dit proces van troosten en inspelen op zijn behoeftes prima. Vlekkeloos. Geen vuiltje aan de lucht. Oké, ik was een keer zó moe dat ik in slaap viel terwijl hij ondertussen lag te huilen, maar die dingen gebeuren. Verder verliep de opvoeding/hechting intuïtief en heb ik echt genoten van zijn babytijd, van mijn eigen verlof en van onze tijd samen. Het was allemaal één grote blauwe wolk – op het fysieke herstel van de bevalling na, maar dat veranderde niets aan mijn gevoel voor hem als baby. We waren altijd samen en ik wilde het ook niet anders. Terugkijkend zou ik aan die tijd (het eerste halfjaar met Elia) dan ook niets veranderen. Het was de perfecte start van het moederschap – met ook moeilijke momenten, want die horen erbij, maar al met al was ik enorm gelukkig met hem en met ons leven samen.

Intens(er) in alle opzichten

En toen werd zijn jongere broertje geboren. Een supersnelle bevalling en een vrij vlot herstel, op de herhaaldelijke borstontstekingen door de borstvoeding na. De blauwe wolk was er wel, maar vanaf het begin vond ik het al heftiger, zwaarder. Ik weet dat destijds aan het feit dat hij mijn tweede was en er ook al een om aandacht vragende peuter rondliep. En dat had er zeker ook mee te maken. Maar na een paar weken viel me op dat hij wel erg veel huilde. Ook waren er allerlei problemen met drinken en op zijn rug liggen.

Uiteindelijk bleek hij verborgen reflux te hebben, en toen we daar medicatie (Nexium) voor kregen, ging het langzaamaan steeds beter. Maar zeker tot zijn eerste verjaardag was hij een ‘moeilijk’ kind in die zin dat ik mijn handen – en hoofd – vol had aan hem.

Het hechtingsproces verliep daardoor met meer horten en stoten. Het was tegenstrijdiger, soms contra-intuïtief, en veel meer beladen en minder eenduidig dan bij mijn eerste. Ik vond het ontzettend moeilijk om Noël als baby aan te voelen. Ik wilde wel reageren op en tegemoet komen aan zijn behoeftes, maar wist vaak simpelweg niet hoe dan. Bovendien is een band opbouwen met een huilbaby sowieso moeilijker, omdat je hem soms echt weg wenst. Niet permanent, maar wel even, om even bij te komen. Waar je je dan vervolgens weer schuldig over voelt, want je bent en blijft toch zijn moeder. Ik schreef hierover ook de blog Hoe het écht is om een huilbaby te hebben.

Nou heeft Noël natuurlijk geen hechtingsstoornis, en is het uiteindelijk allemaal goed gekomen. Na zijn eerste verjaardag werd hij stukje voor stukje een vrolijker kind dat beter in zijn vel zat en van wie ik écht kon genieten. Nu is hij bijna 3,5 en is het een feestje om bij hem te zijn. Misschien nog wel een éxtra groot feestje door de moeizame start.

*Foto’s door Ayla Maagdenberg