Stelling: als moeder (of vader) ben je verantwoordelijk voor het geluk van je kind
Deze vind ik extreem moeilijk. Er zijn volgens heel erg veel factoren die meewegen of een kind (ook later) gelukkig is. Hierin zijn familie, vrienden en directe leefomgeving de grootste beïnvloeders. Als ouders kun je je kind meegeven wat het is om gelukkig te zijn, welke normen en waarden je kind in zijn rugzakje de wereld in meeneemt. In dit rugzakje is veel ruimte. Dit rugzakje vul jij als ouder voor een groot gedeelte. Maar hierin is ook een vakje voor broers of zussen, vrienden die weer andere normen en waarden met zich mee hebben, maar ook voor – nare of mooie – ervaringen en genetische eigenschappen die kinderen al in hun DNA dragen. Je hebt de ervaringen als ouder niet altijd in de hand, zeker niet als ze ouder worden en zelf op pad gaan, hun eigen ervaringen gaan maken. Tot een bepaalde leeftijd ben je bijna 24/7 bij je kind. Al maken kinderen op de crèche of voorschool nét zoveel indrukken die ongewild misschien negatieve impact hebben. Het DNA.. ja wie heeft dit wél in de hand? Als jouw kind in zijn DNA een vorm van depressie mee krijgt, kun je hier van alles aan doen wanneer het er is, maar kun je dit niet zo gemakkelijk voorkomen.
Mijn reactie op de stelling is dus: NO. Je kunt als ouder niet 100% verantwoordelijk worden gehouden van het geluk van je kind. Je bent wel verantwoordelijk om het – in ieder geval tot een kind volwassen is – te bewaken. Door er te zijn voor je kind wanneer hij door een moeilijke periode gaat en hem zich veilig te laten voelen bij je, ben je er volgens mij al een heel eind…
Nou, ik kom er ook niet helemaal uit. Volgens mij is de kern dat je als ouder niet alles in de hand hebt, ook al zou je het zelf willen. Ik denk dat je dat trouwens ook niet moet willen, want als het geluk van je kinderen alleen maar afhangt van jou dan lijkt me dat nogal een zware last op je schouders. Want wat moet je dan precies doen of juist laten? En, stel dat je het een keer verkeerd aanpakt (want dat gaat gebeuren), zijn ze dan gelijk gedoemd tot een ongelukkig leven of is er een zekere foutenmarge?
Of je kinderen gelukkig zijn, hangt denk ik voor een groot deel af van henzelf. Van hun karakter en hun acties, nu en in de toekomst. En van andere mensen uit hun omgeving, zoals Frederiek ook al zei. De juf, opa en oma, en op latere leeftijd is er een steeds grotere rol weggelegd voor vrienden, die zij zélf uit zullen kiezen. Maar er zijn wel factoren die het bereiken van een zekere mate van geluk makkelijker of moeilijker maken.
In zekere zin kun je natuurlijk zelfs de omgeving een beetje sturen: door je kind bijvoorbeeld niet hele avonden op straat te laten ‘hangen’, verklein je de kans dat hij een jeugddelinquentje wordt. Om even op de stelling terug te komen: nee. NO, je bent niet verantwoordelijk voor het geluk van je kind. Máár je bent wel verantwoordelijk om de optimale omgeving te scheppen waarin je kind de kans krijgt om gelukkig te zijn. En of je kind die kans dan ‘pakt’, ja of nee, dat is aan hem.