Ik ga naar de basisschool en neem mee… Interview met basisschoolleraar Kilian

Kobe is 3 jaar en 8 maanden en rijp voor de basisschool. Op de crèche worden zijn vrienden langzamerhand vier jaar en vliegen uit. Hij blijft over, als klassenoudste, als betweter, als trekker van de groep. Ook de leidsters geven toe; het wordt tijd dat hij een jaartje ouder is, hij is uitgeleerd met de andere peuters en heeft behoefte aan nieuwe prikkels. Hij is erg ‘eager’ en wil alles snappen. Ook het ontdekken van cijfers, letters en figuren komt steeds vaker naar voren. Maar goed, 5 december kan ik niet naar voren trekken, dan wordt hij pas 4.

Nu wil ik hem nog niet teveel stimuleren. Of is dit juist wel verstandig?

Met nog vier maanden te gaan leek het mij interessant deze vraag te stellen aan een van mijn beste vrienden en leraar: Kilian. Een paar vragen (en antwoorden):

Voor de eerste schooldag. Oefenen met cijfers en letters, wat is jouw advies?
Als we het hebben over ‘gericht oefenen’, dus echt met je kind aan de keukentafel gaan zitten en zeggen: “Wat is dit voor cijfer?” of “Wijs de 3 maar aan!”, dan is mijn antwoord: niet doen. Voor schoolgaande kinderen is de betekenis achter het cijfer veel belangrijker dan het geschreven symbool. Waar wij direct weten hoeveel 4 is en wel honderd voorbeelden kunnen noemen, heeft het symbool 4 voor hen vaak nog geen betekenis. De hoeveelheid 4 zegt hen ook nog weinig. Oefen daarom liever spelenderwijs met hoeveelheden, de symbolen komen later. Hoeveel auto’s heb je daar? En als er één wegrijdt? Hoeveel borden hebben we nodig vanavond? Wie heeft er de meeste sperziebonen op zijn of haar bord?

Voor letters geldt hetzelfde verhaal. Dat wil niet zeggen dat sommige kinderen hun eerste letter al herkennen in hun omgeving. Kijk goed naar je kind en volg zijn of haar interesse. Probeer hierbij aan te sluiten en als het lukt, je vragen steeds een beetje moeilijker te maken. Daarbij.. Jonge kinderen ontwikkelen zich vaak sprongsgewijs. Wat ze gisteren konden, lijken ze vandaag ineens niet meer te kunnen en misschien tellen ze morgen ineens tot 8!

Je kind naar de voorschool sturen, ja of nee?
Ja en nee. Ik merk bij mij in groep 1 dat de kinderen die op een voorschool, peuterspeelzaal of dagopvang hebben gezeten iets makkelijker meekomen op school. Ze weten wat de regels en normen zijn in een klas, ze zijn bekend met het feit dat mama of papa een tijdje niet bereikbaar is en dat de leerkracht steun biedt, ze kunnen vaak wat beter samen spelen en delen. Soms zijn de schoolse vaardigheden zoals tellen en de kleuren ook wat meer aanwezig.

Of dat altijd komt door een voorschool, dagopvang of peuterspeelzaal? Moeilijk te zeggen. Natuurlijk zijn er leid(st)ers die opgeleid zijn om kinderen uit te dagen tot leren en in een omgeving die vaak ingericht is om te leren. De kinderen zijn hier net zoals papa en mama ongeveer een werkweek aanwezig (of wat langer) en de leid(st)ers moeten hun aandacht verdelen over alle kinderen. Dat valt alsnog in het niets bij de normen, waarden, voorbeelden en vaardigheden die ze van thuis meekrijgen. Papa en mama hebben een gigantisch grote invloed op de ontwikkeling van hun kinderen.

Hoe praat je met je kind over school? Hoe bereid je je kind de weken/maanden voor zijn eerste schooldag het beste voor hierop?
Zoals je met je vrienden of vriendinnen erover praat! Maar vaak hebben ouders het moeilijker dan het kind zelf en deze spanning geef je ook door aan je kind. Probeer open en eerlijk te praten over wat je kind op school kan verwachten. Bespreek hoe de dag gaat, maar laat details achterwege. Teveel informatie en vaak gaat het toch anders dan je zelf had gedacht. Sommige kinderen willen wel veel details weten, maar als er vragen komen waar je geen direct antwoord op hebt, is een goed antwoord altijd: “Laten we dat op school vragen!” De samenwerking tussen ouders, kind en school is ontzettend belangrijk tijdens de komende 8 jaar.

Veel kinderen hebben zin om naar school te gaan, maar vinden het daarbij ook spannend. Zo’n groot gebouw, al die oudere kinderen en een nieuwe groep. Houd het positief, maar maak spannende dingen bespreekbaar.

Welke vragen zijn goed om voor de eerste schooldag aan de school zelf te stellen?
Alles wat je zelf wil weten! Er is geen vraag te gek. Als dit wel te gek blijk te zijn voor de leerkracht, zou ik nog eens nadenken over de school (als je de mogelijkheid ertoe hebt). Verder krijg je vanuit school altijd wel de praktische informatie mee over het tussendoortje, wegbrengen, ophalen en gym.

Welke dingen zijn goed om nog rekening mee te houden?
Ik ben als leerkracht altijd blij als er een extra setje kleding in de tas van het kind zit (en dat het kind dit ook weet). Ongelukjes zijn altijd mogelijk en vertrouwde kleren zijn dan fijn. Daarnaast zijn de kinderen vaak flink uitgeput na alle nieuwe indrukken en verwachtingen op school. Probeer daarom ervoor te zorgen dat je kind de mogelijkheid heeft om goed uit te rusten na schooltijd en ‘s avonds. Laat die naschoolse opvang de eerste weken zitten als dat kan. Probeer er te zijn voor je kind. Soms komt de frustratie er thuis pas uit en is het even aanpoten ‘s avonds. Maak dit bespreekbaar met de leerkracht, zodat hij of zij hier ook op in kan spelen gedurende de dag. Zo kan het kind rustig wennen aan de gehele nieuwe wereld van de basisschool.

Hoe ga je om met een kind dat eigenlijk al sneller naar school wil dan dat hij 4 jaar is?
Praat, praat en praat. Probeer te achterhalen waarom het kind naar school wil gaan. Welke verwachtingen heeft hij of zij? Mist er uitdaging in de huidige omgeving? Wat vindt de dagopvang, peuterspeelzaal of voorschool? Kunnen zij hem of haar nog extra uitdaging bieden? Zijn er vriendjes of vriendinnetjes die al naar school gaan en worden gemist? Ga hier spelenderwijs op in. Dus een keer extra afspreken met de vriendjes of vriendinnetjes, extra uitdaging vinden in een museum of een interactief informatieboek, wetenschappelijke proefjes thuis, een extra keer knutselen, etc.

Welke andere tips heb je voor ouders met een bijna naar schoolgaand kind?
Wees open en stel vragen. Zowel aan je kind als school. Voor iedereen is het anders en probeer jezelf of je kind niet te vergelijken met de buren of klasgenootjes. Het is een geheel nieuwe periode met ups and downs, maar oh zo interessant…!

Benieuwd naar andere interviews? Klik op de foto’s hieronder om ze te lezen.