Hij praat! Een update over het selectieve mutisme van mijn oudste zoon en hoe dat voorbij ging.

Een maand of twee geleden had ik oudergesprek met de (nieuwe) juf van mijn oudste zoon, die nu in groep 4 zat. Het was een zogenaamd ‘oudervertelgesprek’, wat inhoudt dat ik vooral ging vertellen wat voor jongetje Elia is. Natuurlijk had de juf inmiddels zelf ook een beeld van hem, dit was meer voor extra informatie en als kennismaking.

Nu ben ik gelukkig fan van zijn huidige juf, ik vind haar heel competent overkomen. Het beeld dat zij van Elia had, kwam goed overeen met hoe hij (volgens mij) is. Wat zij niet wist – en ik dus vertelde – is wat een enorme groei hij op socieel emotioneel gebied heeft doorgemaakt het afgelopen jaar.

Van groep 3 naar groep 4: een grote stap voorwaarts

Als ik zie hoe hij begon in groep 3 en hoe hij nu is, dan is dat echt een wereld van verschil. Het allergrootste verschil is dat hij praat tegen onbekenden. Klinkt vanzelfsprekend, was het voor hem absoluut niet. Tot zijn vijfde praatte mijn zoon namelijk niet tegen volwassenen die hij niet kende. Ik schreef daar toen de blog Selectief mutisme over. Die eindigde met de zin ‘Als hij over een jaar nog steeds niets tegen onbekende volwassenen zegt, zal ik me er uiteraard verder in verdiepen, maar voor nu kijk ik het aan…‘. Dat bleek – in dit geval – een goede keus. Want het probleem loste zich vanzelf op.

Nooit heb ik Elia gedwongen om iets te zeggen, ik denk dat dat alleen maar averechts werkt. Wel heb ik hem gestimuleerd om bijvoorbeeld bij vriendjes thuis te gaan spelen (in plaats van bij ons, wat hij altijd het liefste wilde) waar dus ook hun ouders waren. De eerste keren ging ik dan zelf ook mee, uiteindelijk durfde hij alleen. Let wel: dit hele proces van ‘alleen’ bij iemand spelen duurde zo’n drie jaar.

Hoe het nu (halverwege groep 4) is

Hoe is het nu? Elia is nog steeds een tamelijk introvert en verlegen kind. In een groep zal hij niet snel de leiding nemen of als eerste iets zeggen. Maar ook niet langer als laatste. Als ik hem soms observeer, bijvoorbeeld in de klas of op schaakles, zie ik hem vrijuit praten met leeftijdsgenoten, maar zie ik hem óók vragen durven stellen of zijn vinger opsteken wanneer hij iets wil vertellen.

Zo vertelde hij laatst thuis dat hij op school over onze twee poezen had verteld in de klas. Dat was naar aanleiding van een algemene vraag die de juf had gesteld (“Wie van jullie heeft er een huisdier?”), waarop hij dus, uit zichzelf, zijn hand had opgestoken en iets had gezegd.

Ik denk dat hij zijn hele leven een introverte persoon zal blijven. Dat is helemaal prima, dat ben ik zelf ook. Maar ik ben wél enorm blij en opgelucht om te zien dat hij die angst, dat verstijven, die flight or freeze reactie als een volwassene tegen hem praat, kwijt is. Dat maakt zijn jonge leventje zoveel minder stressvol. En ook in de toekomst zullen er zich natuurlijk veel situaties voordoen waarbij contact (en hardop praten!) een voorwaarde is.

In mijn laatste blog over dit onderwerp schreef ik dat ik me niet kon voorstellen dat Elia een spreekbeurt zou houden voor de klas. Inmiddels kan ik me dat wél voorstellen. Sterker nog: als het onderwerp hem interesseert, denk ik dat hij dit nog best leuk zou kunnen vinden ook!