“Waar is je broertje?” Hoe je als oudste kind altijd iets van verantwoordelijkheid krijgt.

^{*Foto’s door Ayla Maagdenberg}

Al vanaf dat de jongens klein(er) waren, wilde ik er bewust voor waken om Elia als oppas voor zijn kleine broertje te gebruiken. Die valkuil viel voor mij vrij makkelijk te voorkomen, want hij is ‘maar’ twee jaar ouder en in de meeste situaties dus niet eens in staat om écht op zijn kleine broertje te letten.

Toch valt het me soms op dat ik tegenwoordig hem in sommige situaties verantwoordelijk houd voor het welzijn (of de locatie ;-)) van zijn broertje. Soms ook onterecht. Enkele voorbeelden:

• “Waar is Noël?”.
  Tegenwoordig kunnen ze in sommige gevallen / op sommige plekken zelf buiten spelen. Op de camping waar ons vakantiehuisje op staat, gaan ze bijvoorbeeld zelf een rondje fietsen of naar de speeltuin. Dingen die ik Elia overigens nooit alleen had laten doen op zijn vierde, mag Noël wel. Omdat zijn grote broer erbij is. Meestal dan. Want soms besluit de een de andere kant op de fietsen en wil de ander niet mee. En dat is ook prima. Als ik dan niet weet waar Noël is, is mijn eerste reactie altijd om het aan Elia te vragen. Op zich niets mis mee, zolang het niet op beschuldigende toon gebeurt. Want hoewel ik wel eens ‘let op je broertje’ zeg, wéét ik dat ik dit niet echt van hem kan vragen. En dat wil ik dus ook helemaal niet.
• “Waarom huilt hij?”
  Moeilijk, vind ik soms, om deze vraag neutraal te stellen. Dus niet: “Wat heb je gedaan dat hij huilt?”. Meestal – niet altijd – is er wel een causaal verband tussen het huilen van de een en de acties van de ander. En meestal krijgt Elia daar de schuld van, dat wil ik best toegeven. Omdat hij ouder is en dus beter zou moeten weten. In theorie. In de praktijk is hij echter natuurlijk ook nog steeds een jong kind dat heel boos kan worden wanneer hij op het punt stond om te winnen en zijn jongere broertje alle pionnen over de tafel gooit…

• “Let een beetje op je broertje.”
  En soms hoor ik mezelf letterlijk deze zin zeggen. Bijvoorbeeld wanneer ze op de camping bij ons vakantiehuisje zelf/alleen rondjes gaan fietsen. Zo’n rondje is best lang, ze doen er zo’n 10 minuten over. Dat kunnen ze prima met zijn tweeën, Noël kan het in principe ook alleen, maar die is zo’n roekeloos projectiel dat ik het toch fijner vind als zijn grote broer bij hem is. Dus geef ik Elia de opdracht om een beetje op hem te letten. Met de nadruk op een beetje. Soms wil Noël bijvoorbeeld ineens toch de andere kant op fietsen en dan vind ik het ook sneu voor Elia als hij er steeds achteraan moet. Dus ik neem het hem ook niet kwalijk als hij alleen terugkomt.

Kortom: in echt belangrijke/gevaarlijke situaties zou ik er niet op vertrouwen dat Elia goed (genoeg) op zijn broertje let. Maar in bepaalde andere gevallen is het fijn dat ze met zijn tweeën (kunnen) zijn. Ik denk dan ook dat er niets mis mee is om ze dat af en toe op te dragen.