We kunnen niet onwetend, maar enkel onverschillig zijn. Waarom ‘groen doen’ belangrijk is – juist als ouder.

Duurzaamheid – in de breedste zin, wat dat ook precies moge betekenen – is een onderwerp dat mij persoonlijk erg bezig houdt. Het moeilijkste eraan vind ik dat er veel onduidelijkheid over bestaat. Wat is nou precies ‘groen’, ‘ecovriendelijk’ of ‘duurzaam’? Zelf dacht ik bijvoorbeeld altijd dat keurmerken een handige tool waren om etenswaren op te selecteren, maar na het zien van de documentaire SeaSpiracy ben ik daar ook weer een stuk sceptischer over geworden. Hele goede docu trouwens, gaat dat zien. Want ook al kloppen niet alle feiten misschien, de boodschap blijft even waardevol!

Een ander punt waar ik mee worstel, is mijn eigen hypocrisie. Ik wíl het graag allemaal ‘goed’ en zo duurzaam mogelijk doen, maar tegelijkertijd ben ik ook maar een mens dat erg kan genieten van dingen als een warm (gestookt) huis of in bad gaan. Terwijl ik die dingen niet kan rijmen met mijn idealisme.

Gelukkig hoeft het niet zo extreem. Tenminste, volgens sommige mensen wel, maar daar ben ik er niet eentje van. Ik doe mijn best binnen de grenzen van wat voor mij te doen is. Ik ben bereid offers te brengen en dingen te laten die ik graag doe of andersom, maar niet tot in het eindeloze. Goed, nu heb ik me wel voldoende ingedekt ;).

Hoe het allemaal begon

De wil om duurzamer of milieuvriendelijker te leven ontstaat meestal doordat je iets hebt gelezen, gezien of gehoord. Bij mij was dat het boek Eating Animals (Dieren Eten) van Jonathan Safran Foer dat ik las toen ik op de middelbare school zat. Sindsdien heb ik geen vlees meer gegeten, op één rookworst tijdens mijn eerste zwangerschap na. Zo veel indruk maakte dat boek op mij.

Vooral omdat het je zo met je neus op de feiten drukt: als je wéét hoe het er in de bio-industrie aan toegaat (en dat weten we allemaal), hoe kun je dan nog tegenover jezelf of tegenover je kinderen verantwoorden dat je met opzet de andere kant op kijkt? Dat je vlees – met of zonder ‘Beter Leven sterren’, die ook dubieus zijn – blijft kopen en eten en zo de onethische dierenmishandeling indirect stimuleert?

Stappen die ik tot nu toe heb gezet

Met de kanttekening dat het natuurlijk altijd nóg beter kan en niet om op te scheppen, maar juist om misschien te inspireren, zet ik even op een rijtje welke stappen ik al gezet heb (sommige jaren geleden, andere recentelijk) in mijn reis naar een duurzamer leven:

• geen vlees en vis eten
• kleding alleen maar tweedehands en niet vaak kopen (ik zit nu middenin de #NoBuyChallenge waarin ik een halfjaar geen kleding koop en dat gaat prima)
• hetzelfde geldt voor spullen: eerst kijken of ik het tweedehands kan vinden voordat ik het nieuw koop
• sowieso minder spullen kopen (dus bewust consuminderen)
• de auto zo min mogelijk gebruiken
• overstappen van ING naar Triodos
• eigen tas en broodzakjes meenemen bij het boodschappen doen
• zo min mogelijk eten weggooien
• in plastic verpakte producten zo veel mogelijk vermijden: flessen shampoo vervangen door shampoo bars, tandpastatubes vervangen door kauwtabletjes en chemische schoonmaakmiddelen vervangen door natuurlijke
• kort douchen (maar ik ga dus nog wel in bad…)
• afval scheiden: restafval, papier, plastic, glas (in de toekomst wil ik ook nog GFT scheiden!)
• lichten, apparaten en verwarming niet onnodig aan laten staan
• me meer verdiepen in duurzaamheid door documentaires te kijken of boeken erover te lezen
• dromen over en toewerken naar een volledig zelfvoorzienend Tiny House in de toekomst!

Waarom duurzaamheid juist belangrijk is als je kinderen hebt

Zo duurzaam mogelijk leven doe je, althans ik, in eerste instantie niet voor jezelf. Als ik wél vlees en vis zou eten of elk weekend zou gaan shoppen (op afspraak ;)) in de Kalverstraat, dan zou ik de effecten daarvan op de aarde niet opmerken. Ik zou natuurlijk wel verschil merken in mijn portemonnee en in mijn mind set – ik weet vrijwel zeker dat ik er niet gelukkiger van zou worden -, maar dingen als de opwarming van de aarde of het uitsterven van bepaalde diersoorten hebben nul effect op mijn eigen dagelijks leven.

En wellicht ook niet op dat van mijn kinderen. Of dat van hun kinderen. Maar hoe verder je de toekomst in kijkt, hoe groter de kans dat alle (negatieve) gevolgen van onze drang naar méér dan wel voelbaar worden.

Los van of je er direct iets van merkt of niet, denk ik dat het altijd een goed idee om als ouder het goede voorbeeld te geven. Om idealen te hebben en daarvoor te staan en die door te geven (wat dus niet hetzelfde is als opleggen). Ik wil mijn kinderen graag meegeven dat we zuinig moeten zijn met de wereld waar we op leven, dat we moeten zorgen voor de zwakkeren (dus ook: voor de dieren) en dat we respect moeten tonen voor de natuur. Dat alles een prijskaartje heeft en dat je dus niet onbeperkt kunt consumeren (lees ook mijn blog Beter verwend dan verwaarloosd. Maar beter geen van beide hierover).

Tot slot – ik zou hier hele essays over kunnen typen maar het moet wel enigszins behapbaar blijven – een mooie quote uit Groen doen van Marie-Claire van den Berg:

Ik dacht terug aan de verhalen van mijn oma en mijn moeder en vroeg me af: wat zullen mijn kinderen zich straks herinneren van hun jeugd? Dat hun moeder een paar keer per jaar in het vliegtuig stapte, ook al wist ze dat het het meest vervuilende vervoermiddel op aarde was? Dat ze zonder schuldgevoel de grootste rotzooi in de afvalbak kieperde, dat ze in een benzineauto reed terwijl ze wist hoe vervuilend het was? En dat ze iedere dag onbekommerd vlees at terwijl ze wist dat ze bijdroeg aan de vervuilende bio-industrie? Kortom, dat ze niets deed toen ze ontdekte dat zij en haar tijdgenoten de aarde aan het vernietigen waren?

Ik wil niet niets doen. Maar ik kan ook niet alles doen. Daarom doe ik wat in mijn macht ligt, wat mij redelijk & haalbaar lijkt. Want iets is altijd beter dan niets. En onwetend kunnen we niet meer zijn – alleen maar onverschillig. En ignorance is soms bliss, maar niet in het geval van ons klimaat en dierenwelzijn.

Een boodschap die ik graag doorgeef aan wie het maar wil horen, en ook – vooral – aan mijn kinderen.